Obsesif kompulsif bozukluk, takıntılı düşüncelerin bireyin hayatını, hatta yaşamsal aktivitelerini etkileyecek düzeye gelmesi sonucu ortaya çıkan ruhsal bir hastalıktır. Bu süreçte takıntılı ve engellenemeyen düşünceler obsesyon olarak adlandırılırken bu düşüncelerin geçmesi için bireyin engelleyemediği bir şekilde yaptığı takıntılı davranışlara ise kompulsiyon adı verilir. Obsesyona sebep olan düşünceler bireyin isteği dışında gelişir, birey bunları mantık dışı ya da gerçekçi değil olarak adlandırsa bile kendini bunları düşünmekten alıkoyamaz. Bu durum bireyde sıkıntıya, huzursuzluğa ve doğal olarak anksiyeteye sebep olur. Bireyler obsesif düşüncelerin yarattığı bu gerginliği azaltmak için yine mantıkdışı buldukları yineleyici davranışları yaparlar veya zihinsel eylemleri gerçekleştirirler.
Son yıllarda özellikle yaşam koşullarının güçleşmesi, ekonomik zorlanmaların olması ve Covid-19 pandemisi sebebiyle bireylerde OKB görülme oranında artış gözlemlenmiştir. OKB her yaştan bireyde görülmekle beraber kadınlarda daha sık görüldüğü yapılan araştırmalar sonucunda bulunmuştur.
Bireyler gözlemlenen en yaygın obsesyon (takıntılı düşünce/dürtü) belirtileri:
Aşırı kuşku ve sürekli güven ihtiyacı
Simetri, düzen ve kusursuzluk dürtüsü
Günahkâr olduğunu düşünmekten korkmak
Sosyal açıdan kabul edilmez bir davranışta bulunmaktan ya da rezil olmaktan korkma
Hata yapmaktan korkmak
Başkasına zarar vermekten korkmak
Kirlenmekten ya da mikrop bulaşmasından korkmak
Cinsel obsesyonlar
Toplama, çıkarma vb. obsesyonlar
Bireyler gözlemlenen en yaygın kompulsiyon belirtileri:
El sıkışmamak, kapı kollarından uzak durmak
Tekrar tekrar ellerini yıkama, duş alma
Nesneleri toplama ve biriktirme
Yapılacak işleri belirli bir ritüelde yapma
Belirli cümleleri, kelimeleri ya da duaları tekrarlama
Rahatsız edici, akıldan çıkmayan ve kelimelere ya da düşüncelere takılma
İşlerini yaparken yüksek sesli ya da içinden sürekli sayı sayma isteği
Kilit, ocak, ütü, elektrik gibi kapanması gerekli olan eşyaları sürekli kontrol etmek
