Kişiyi aşırı korkutan, dehşet içinde bırakan, çaresizlik yaratan, çoğu kez olağandışı ve beklenmedik olayların yol açtığı etkilere ruhsal travma denir. Özetle bireyin hayat akışı içerisinde birden ortaya çıkan ve başetme kapasitesini zorlayan her türlü olaya travma denebilir.
Bireyde travmaya sebep olabilecekler olaylar:
Doğal afetler (deprem, sel, yangın)
İnsan eliyle yapılan travmalar (savaş, işkence, cinsel istismar)
Kazalar (iş, trafik)
Beklenmedik ölümler
Ciddi-ölümcül hastalıklara yakalanma
İnsanlar bir kriz ve travma durumuyla karşı karşıya kaldıklarında bilirli birkaç tepki verirler. Bu tepkiler savaş ya da kaç tepkileridir. Bireyde ruhsal travmalara sebebiyet veren olaylara bakıldığında genellikle kaçma veya donma tepkisi verdikleri görülmektedir. Doğal afetlere müsait veya suç oranının yüksek olduğu bölgelerde yaşayan bireylerin veya riskli meslek gruplarında (asker, polis, itfaiye, sağlık) çalışan bireylerin travmatik durumlarla karşılaşması ve ruhsal travma yaşama olasılıkları diğer bireylere göre daha fazladır.
Travma yaşayan bireylerde:
Uykusuzluk,
Agresyon,
Kâbus görme,
Baş ağrısı,
Mide krampları,
Rahatsız edici düşünceler ve inançlar,
Sürekli tedirginlik hali,
İrkilme,
Ortama veya kendisine yabancılaşma gibi belirtiler görülebilir.
Ruhsal travmalar kendi içerisinde farklılıklar göstermektedir:
Akut Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Post Travmatik Stres Bozukluğu
Kompleks Travma Sonrası Stres Bozukluğu